نماسابی در اصفهان

اولین اثر جالب و خاص نماسابی در اصفهان مکتوب باقی مانده در مورد معماری De Architectura توسط معمار رومی ویترویوس در اوایل قرن اول پس از میلاد است. به گفته ویتروویوس، یک ساختمان خوب باید سه اصل استحکام، سودمندی، ونوستا، که معمولاً با ترجمه اصلی شناخته می‌شود - استحکام، کالا و لذت را برآورده کند. معادل در انگلیسی مدرن این خواهد بود:  دوام - یک ساختمان باید به طور محکم بایستد و در شرایط خوبی باقی بماند سودمندی – باید برای اهدافی که برای آن استفاده می شود مناسب باشد زیبایی – باید از نظر زیبایی شناسی دلپذیر باشد به گفته ویترویوس، معمار باید تلاش کند تا هر یک از این سه ویژگی را به بهترین نحو ممکن برآورده کند. لئون باتیستا آلبرتی، که در رساله خود، De re aedificatoria، ایده‌های ویتروویوس را به تفصیل توضیح می‌دهد که نماسابی در اصفهان، زیبایی را در درجه اول به نسبت تناسب می‌دانست، اگرچه زینت نیز در این امر نقش داشته است. از نظر آلبرتی، قواعد تناسب آنهایی بودند که بر پیکره انسانی ایده آل، یعنی میانگین طلایی حاکم بودند. بنابراین، مهم ترین جنبه زیبایی بخشی ذاتی یک شی بود، نه چیزی که به طور سطحی به کار می رفت، و مبتنی بر حقایق جهانی و قابل تشخیص بود. مفهوم سبک در هنرها تا قرن شانزدهم با نوشتن جورجیو وازاری توسعه نیافته بود.[ تا قرن هجدهم، زندگی برجسته‌ترین نقاشان، مجسمه‌سازان و معماران او به ایتالیایی، فرانسوی، اسپانیایی و انگلیسی ترجمه شد. در قرن شانزدهم، معمار، نقاش و نظریه پرداز ایتالیایی سباستیانو سرلیو، Tutte L'Opere d'Architettura et Prospetiva (آثار کاملی درباره معماری و دیدگاه) نوشت. این رساله تأثیر بسیار زیادی در سراسر اروپا داشت، و اولین کتابی بود که بر جنبه‌های عملی و نه نظری معماری تأکید داشت، و اولین کتابی بود که این پنج نظم را فهرست‌بندی کرد. در اوایل قرن نوزدهم، آگوستوس ولبی نورثمور پوگین، کنتراست ها (1836) را نوشت که به عنوان نماسابی در اصفهان از آن یاد میشود.